Nowy Świat
  • Dywiz w nazwach miejscowych oraz w nazwach przystanków

    29.01.2024
    3.10.2021

    Szanowni Językoznawcy,

    co rządzi użyciem lub nieużyciem łącznika w nazwach miejscowych niektórych osiedli lub przystanków? Czym różnią się nazwy osiedli w Warszawie, takie jak Marymont-Potok, Marymont-Ruda od np. nazwy Bemowo Lotnisko (bez łącznika)? Czy stosowanie łącznika w nazwach przystanków typu: Podleśna-IMiGW, Łomianki-Szkoła, Nowy Świat-Uniwersytet, Wola-Ratusz jest poprawne? W jakim zakresie używa się w tych przypadkach norm dot. nazw miejscowości?

    Z poważaniem i pozdrowieniami

    J.J.

  • Naturalna metaforyczność języka

    21.12.2023
    21.12.2023

    Szanowni Państwo,

    zastanawiam się, czy opisując działania podejmowane przez podmioty prawne (firmy, spółki, urzędy) prawidłowe jest stosowanie czasowników takich jak „pragnie”, „wręcza”, „może”. Spotkałem się z poglądem, że są one właściwe wyłącznie dla ludzi (spółka nie ma rąk, więc nie może nic wręczać).

    Przykładowo:

    Apple Inc. pragnie wyjaśnić, że...

    Spółka wręcza pismo...

    Urząd może zebrać informacje...

    Firma myśli, iż...


    Pozdrawiam

    Tomasz P.

  • Padawan
    15.05.2017
    15.05.2017
    Szanowni Państwo,
    w sadze Gwiezdne wojny istotną rolę odgrywają padawani – młodzi adepci sztuki Jedi. Chciałbym dowiedzieć się czegoś więcej o tym słowie. Nie spotkałem go nigdzie poza tym kontekstem, czyżby zostało wymyślone na jego potrzebę? Obiło mi się o uszy, że – nazwijmy to szumnie – sfera duchowa świata Star Wars była inspirowana tradycjami Dalekiego Wschodu. Słowo padawan rzeczywiście pobrzmiewa gdzieś jakby z hinduska? Czy to dobry trop?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Urodzony dn. 10/20 maja 1589 r.
    22.11.2015
    22.11.2015
    Drodzy Państwo,
    mam dylemat, jak zapiać poprawnie datę w poniższym zdaniu:
    Leonardo da Vinci (ur. 15. 04. 1452–23?, zm. 04. 1519) wybitny, wszechstronnie uzdolniony człowiek Renesansu.
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
    Ślę serdeczności
  • Ałma Ata czy Ałmaty?
    14.12.2014
    14.12.2014
    Szanowni Państwo,
    proszę o pomoc w rozstrzygnięciu kwestii miasta Ałmaty – taką wersję podaje Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych, więc wcześniejsze porady są już nieaktualne, zob. protokół komisji. Jak więc odmieniać to miasta, które miesiąc temu było gospodarzem Mistrzostw Świata w Podnoszenie Ciężarów? „W rozgrywanych właśnie w (tutaj nazwa, której nie potrafię odmienić)… Mistrzostwach Świata Polacy nie triumfowali”?
  • Bitcoin
    23.12.2015
    23.12.2015
    Szanowni Państwo!
    Moje pytanie dotyczy kryptowaluty: bitcoin. Czy nie powinno się zawsze używać małej litery? Pisownia jest różna, odmiana także. Na przykład: technologia Bitcoin (czy nie bitcoina?), określił Bitcoina, dołącza do świata Bitcoin. Widziałam również tytuł artykułu: Handel bitcoin w Danii (czy nie bitcoinami?), California nadaje Bitcoinowi… .
    Jeśli mogłabym poprosić o wzór odmiany oraz kiedy stosować wielką, a kiedy małą literę.
    Z wyrazami szacunku
    BP
  • bowling i snooker
    25.08.2003
    25.08.2003
    Może nie pytanie, ale prośba o charakterze propozycji – albo odwrotnie. Pojawianie się nowych słów w słownikach to rzecz normalna, naturalne nadążanie języka za życiem. Także jego sportowym wycinkiem. Co jakiś czas przybywa nowa – w Polsce, a znana w świecie – dyscyplina lub jej opis. Ostatnio pojawił się bowling. Może czas na słowo snooker? Od ponad stu lat gra w snookera świat, od kilkunastu Polska, od dziesięciu lat istnieje oficjalnie Polski Związek Snookera – a odnośnego słowa w słownikach nie ma.
    Gdyby wchodziło, to wraz z nim proponuję frejm, używaną w mowie i pisanych przepisach gry w snookera spolszczoną formą angielskiego frame – cała gra pochodzi zresztą z Anglii.
    Pozdrawiam serdecznie
    Krzysztof Kruk
  • Im więcej nas chorób trapi, tym więcej potrzeba terapii…
    2.03.2004
    2.03.2004
    Czy w języku polskim istnieje termin etyko-terapia? Chodzi o szukanie przyczn choroby, wychodzi się z założenia że przyczyną powstania choroby jest niemoralne postępowanie – najpierw zachoruje dusza, a następnie ciało. Etyko-terapia szuka w życiu chorego miejsca, gdzie odchylił się on od porządku, harmonii świata, od prawa miłości. Nie chodzi tutaj o etiologię, np. o drobnoustroje, które są przyczyną choroby zakaźnej, chodzi o ducha. Z terminem tym spotkałam się w języku czeskim. Dziękuję.
  • Polskie pismo narodowe

    24.11.2022
    12.06.2017

    Litery, których używamy, to alfabet łaciński, a cyfry są arabskie. Mimo tego istnieje wiele krojów pisma, w komputerach liczne czcionki itp. Czy gdzieś jest oficjalnie określona polska typografia? Z czego wynika, że np. siódemka ma „poprzeczkę” w połowie wysokości? Małe „a” czasami jest pisane z brzuszkiem, a czasami jako „o” z haczykiem z tyłu. Która wersja jest poprawna i czy gdzieś takie niuanse są opisane, może istnieje jakaś norma określająca jak powinny wyglądać litery w języku polskim?

  • Utworzyć a stworzyć
    28.05.2019
    28.05.2019
    Jaka jest różnica między czasownikami utworzyć i stworzyć? Czy można tych słów używać zamiennie?

    Pozdrawiam,
    Jacek Gołębiewski
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego